فیکوس لیراتا یا فیکوس برگ ویلونی با نام علمی “FICUS LYRATA” از دیگر گیاهان خانواده موراسه محسوب می شود. نام یک گونه از سرده انجیر است.  این گیاه برگ هایی بشکل پنج ضلعی یا شبیه به یک ویلون دارد و منظره خاص و منحصر به فردی از خود نمایان می کند. انجیر زینتی، برگ ويلونی، انجیر ربابی، فیکوس ربابی از نام های دیگر آن می باشد.

این گیاه بومی مناطق غرب آفریقاست. این گیاه در مناطق بومی خود میوه هم می‌دهد. هر چند گیاهان سبز به دلایل مختلف از جمله چشم نواز کردن محیط، میهمان فضاهای داخلی می شوند؛ در محل اصلی خود درخت بزرگی است ولی در آپارتمان ارتفاع آن تا ۲ متر یا بیشتر می‌رسد.

چرا فیکوس لیراتا محبوب است

فیکوس لیراتا از جمله گیاهانی است که در تصویه‌ی هوا‌ی خانه نقش دارد. برگ‌های فیکوس لیراتا علاوه بر تصفیه کردن و کاهش گرد و غبار هوا، رطوبت محیط را هم کنترل می‌کند، که  باعث می‌شود ابتلا به گلو‌درد، سرماخوردگی و... کاهش یابد.

فیکوس لیراتا با جلوۀ منحصر بفردش می تواند در مناطقی سردتر از زادگاهش، عنصر مهمی در طراحی دکورهای داخلی به حساب آید. حالت چرمی و حاشیه مواج برگ ها را از زیبایی خاصی برخوردار کرده است. همچنین برای افرادی که اهل سنت‌های فنگ شویی هستند فیکوس لیراتا به دلیل برگ‌های گرد و بزرگش ارزشمند است و از آن استفاده می‌کنند.

شرایط نگهداری فیکوس لیراتا

آبیاری فیکوس لیراتا

فیکوس لیرلتا نیاز آبی متوسط رو به بالایی دارد، توجه کنیدفیکوس لیراتا علاقه مند به خاک همیشه مرطوب است. بهترین زمان برای آبیاری زمانی است سطح خاک دو سانت خشک شده است. زه‌کشی گلدان باید مناسب باشد تا ماندن آب در ته گلدان سبب باتلاقی شد خاک نشود. به دلیل برگ‌های پهن فیکوس لیراتا تبخیر آب در برگ‌های آن زیاد است پس توجه کنید آب یاری به تاخیر نیوفتد.

همچنین آبیاری زیاد نیز موجب گندیدگی و خرابی برگ‌ها می‌شود.

همواره آب زیر گادان را خالی کنید بهتر است دو ماه یکبار گیاه را با قارچ کش مانکوزب من باب پیشگیری آبیاری کنید؛ زیرا فیکوس لیراتا نسبت به قارچ بسیار حساس است..

نور فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا در برابر کم نوری مقاوم است. اما بهتر است نور غیر مستقیم و یا فیلتر شده برای آن فراهم کنید. نور مناسب سبب زیبا‌تر و بزرگ‌تر شدن برگ‌ها می‌شود. از طرفی کم نوری بیش از حد باعث ریزش برگ ها می‌شود.

توجه کنید که ساقه و برگ‌های فیکوس شما خود را به سمت نور می‌کشند؛ پس هر چند وقت یکبتر گیاه را بچرخانید تا ساقه به یک سمت خم نشود.

هفته‌ای یک بار پشت و روی برگ‌های آن را با دستمال مرطوب و نرم به آرامی تمیز کنید تا گرد و غبار روی برگ‌های آن ننشیند و جذب نور تا حد ممکن زیاد شود.این نکته‌ مهمی است چون برگ‌های بزرگ این گیاه گرد و غبار را به راحتی به خودش جذب می‌کند.

دما فیکوس لیراتا

دمای اتاق برای فیکوس بسیار مناسب است. اما در قرار دادن فیکوس در جای خود توجه کنید که بسیار به تغییرات دمایی حساس است.

به هیچ وجه نزدیک دری که باز می‌شود و هوای سرد می‌آید، رو به روی دریچه کولر و یا نزدیک سیستم‌های گرمایشی قرارش ندهید. در صورت بروز چنین اتفاقی برگ های در معرض باد یا هوای سرد یا گرم به سرعت می‌ریزند.

رطوبت فیکوس لیراتا

برگ‌های بزرگ فیکوس لیراتا موجب می‌شوند تبخیر در این گیاه بالا باشد. پس نیاز رطوبتی زیادی دارد.

یکبار صبح در زمانی که نور خورشید قوی نیست و یکبار شب آن را غبار پاشی کنید، ترجیحا با آب بیات که چند ساعت بیرون مانده و کلر آن رفته است.

استفاده از جزیره و یا بخور سرد و قرار دادن در کنار دیگر گیاهان نیز توصیه می‌شود.

خاک فیکوس لیراتا

به خاکی با زهکش خوب و دارای مواد آلی فراوان نیاز دارد.

استفاده از پوکه در کف گلدان و ایجاد سوراخ‌های کافی باعث ایجاد زه کشی مناسب می‌شود، همچنین پوکه باعث حفظ رطوبت نیز می‌شود.

برای ترکیب خا مناسب می‌توانید از پرلیت به همراه کوکوپیت و پیتماس استفاده کنید.

کود دهی فیکوس لیراتا

به هیچ وجه از کود‌های شیمیایی یا بسیار قوی برای فیکوس لیراتا استفاده نکنید، زیرا به سرعت باعث سوختن برگ‌ها می‌شود.

از کود‌های ملایم و محلول در آب و یا کود‌های ارگانیک در دوز‌های پایین استفاده کنید. اگر از کود ارگانیک پاورفید استفاده می‌کنید ماهی یکبار به همراه آبیاری به فیکوس خود بدهید.

نحوه ی تکثیر فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا را می‌توان به سه روش مختلف تکثیر نمود:

روش قلمه ساقه، خوابانیدن هوایی و تکثیر برگ.

روش قلمه ساقه فیکوس لیراتا

ابتدا توچه کنید زمان مناسب برای گرفتن قلمه از فیکوس لیراتا اوایل بهار است.

از انتهای ساقه قلمه‌هایی به طول ۱۰-۱۵ سانت که حداقل دارای یک برگ و سه بند باشد را از گیاه مادری جدا می‌کنید.

توجه کنید برش درست از زیر بند سوم یا آخر باشد.

سپس برگ‌های ساقه ی مورد نظر را کم کنید و فقط اجازه دهید در بالای آن دو برگ بماند و سطح آن دو برگ را نیز با چاقو ببرید و کوچک کنید.

حتما قلمه را به مدت ۲۴ ساعت در سایه قرار دهید تاشیره آن خارج شود و پینه ببندد.

سپس قلمه‌ها را در ماسه شسته شده بکارید. می‌توانید برای احتمال موفقیت بیشتر میزانی پودر کود ارگامیک پاورفید را با ماسه ترکیب کنید.

اطراف قلمه را با فشار انگشت محکم کنید.

توجه داشته‌باشید که حرارت ۲۵ درجه را برای قلمه فراهم کنید و بعد از ۱-۲ ماه مشاهده می‌کنید که قلمه‌ها ریشه‌دار شده.

حالا می‌توانید به گلدان جدید با خاک مناسب منتقل کنید.

روش خوابانیدن هوایی فیکوس لیراتا

اوایل بهار یا پاییز زمان مناسبی برای این روش است.

برای اینکار شاخه‌هایی با قطر حدود ۸ تا ۲۰ میلی‌متر (نزدیک قطر یک مداد) را که جوان و قوی هستند انتخاب کرده.

سپس ما بین دو بند شاخه برشی سطحی به طول حدود ۲ سانتی‌متر از پایین به بالا ایجاد کنید.

در صورت وجود برگ در نزدیکی محل برش ساقه، برگ را حذف کنید تا فضا برای کار کردن فراهم باشد.

این برش باید در داخل پوست ساقه شکاف ایجاد کند.

بهتر است پابین لایه پوست و چوب گیاه مانعی مثل یک تکه چوب نازک مثل چوب کبریت قرار داده‌شود.

در صورتی که هورمون ریشه زایی در اختیار دارید محل برش را به آن آغشته نمایید تا بهتر و سریع‌تر ریشه دهد.

سپس محل برش داده‌شده را با خزه مرطوب و سپس پلاستیک بپوشانید.

نکته مهم اینکه خزه را از قبل درون ظرف آب گذاشته تا خوب مرطوب شده باشد و قبل از گذاشتن روی ساقه گیاه کمی آن را فشار دهید تا آب اضافی در خزه خارج شود.

قسمت پایین و بالای پلاستیک را با تکه ای نخ دور شاخه ببندید.

هر روز محل را با اسپری آب مرطوب کنید.

می‌توانید بالای پلاستیک را باز کرده و آب بر روی آن اسپری کنید یا از طریق یک سرنگ کوچک آب را به زیر پلاستیک تزریق کنید.

بعد از حدود یک تا دو ماه محل برش داده شده ریشه دار می‌شود و شما می‌توانید شاخه را از قسمت زیرین ریشه قطع کنید و درگلدان جدید بکارید.

نکات مهم:

توجه کنید بعد از قطع کردن ساقه ی مورد نظر اجازه دهید یک روز در هوا بماند تا شیره ی آن خارج شود.

بعد از کاشت حتما از هیومیک اسید استفاده کنید تا جلوی شوک احتمالی را بگیرد.

روش قلمه برگ فیکوس لیراتا

شما برای این کار ابتدا برگ‌های نسبتا جوان را انتخاب کنید.

و از انتها آن‌ها را از گیاه جدا کرده و داخل خاک و یا آب قرار دهید تا ریشه دار شوند.

سپس به گلدانی با خاک مناسب منتقل کنید.

نکات مهم: ‌

می‌توانید زمانی که برگ ها را به جای آب خالی در ترکیب آب و پوکه بگذارید. این کار باعث می‌شود در زمان انتقال به خا شوک به گیاه کم شود.

همچنین استفاده از هیومیک اسید پس از کاشت نیز بسیار در کاهش شوک و تقویت ریشه موثر است.