کاکتوس گیاهی است از تیره کاکتوسان (Cactaceae)، تیره‌ای از میخک‌سانان که خاردار و گوشتی هستند. کاکتوس‌ها از رده دولپه‌ای‌های جداگلبرگ هستند و از گیاهان گوشتی و بسیار مقاوم به کم‌آبی و خشکی به‌شمار می‌آیند.

گیاهان شاداب ، از جمله کاکتوس، بومی مناطقی هستند که از کانادا به جنگلهای بارانی گرمسیری گسترده می شوند.

آنها با برگ های آبدار یا ریشه مشخص می شوند که آب و مواد مغذی را ذخیره می کنند، که به آنها اجازه می دهد تا شرایط سخت را تحمل کنند.

کاکتوس به علت رشد آسانش شهرت دارد .

 

شرایط نگهداری کاکتوس

آبیاری کاکتوس

کاکتوس‌ها بومی مناطق کم آب، مانند جنوب آمریکا هستند. به همین دلیل گیاهانی با نیاز آبی کم هستند. به دلیل بدنه‌های گوشتی که آب را در خود ذخیره می‌کنند نیاز آنچنان به آبیاری ندارند و آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ساقه و ریشه می‌شود.

فاصله میان دو آبیاری به عومال زیادی مانند رطوبت محیط، دما و... بستگی دارد، اما نکته‌ی مهم آن است خاک کاکتوس باید کاملا خشک شود تا دوباره آن را آبیاری کنید. پس گیاه به خاکی با زه‌کش مناسب و سوراخ‌های کافی در کف آن نیاز دارد.

به طور کلی در بهار و تابستان هر هفت  تا ده روز یک مرتبه آبیاری کافی است و در فصل های سرد هر دو تا سه هفته یا بیشتر، یک مرتبه آبیاری کافی می‌باشد.

نور کاکتوس

کاکتوس بسیار نور دوست است. روزانه حداقل به پنج ساعت نور ملایم خورشید نیاز دارد. در صورت نبود نور از لامپ‌های مخصوص گیاه استفاده کنید.

دما کاکتوس

کاکتوس‌ها میتوانند در فصل رشد خود دمای 32 تا 38 درجه را تحمل کنند و بهترین دما در فصل استراحت آنها، 7 تا 12 درجه سانتیگراد است. این دمایی است که کاکتوس در محل طبیعی زندگی با آن روبرو می‌شود. هوای سرد در فصل استراحت، می‌تواند به گلدهی گیاه در فصل رشد منجر شود.

رطوبت کاکتوس

کاکتوس‌ها دوست‌دار محیطی خشک هستند. نیازی به رطوبت ندارند و رطوبت برای آن‌ها مضر است.

خاک کاکتوس

از مهم‌ترین شرایط نگهداری کاکتوس خاک آن است. برای کاکتوس از انواع خاک‌ها می‌توان استفاده کرد. خاک‌هایی که دارای زهکشی مناسبی باشند یعنی آب کمتری در خود نگه دارند مانند خاک‌های ماسه‌ای برای کاکتوس‌ها مناسب است. از ترکیب ماسه با پیت ماس و کوکوپیت همچنین بسیاری از ترکیب‌های دیگه می‌توان استفاده کرد. خاک‌های رسی و خاک باغچه یا خاک برگ برای کاکتوس‌ها خیلی مناسب نیست. برای راحتی می‌توان از خاک مخصوص کاکتوس استفاده کرد.

هر دو سال یکبار خاک کاکتوس را عوض کنید تا ریشه‌های جدید تولید شود و رشد متوقف نشود.

کود دهی کاکتوس

کاکتوس در طول فصل رشد به کود‌دهی ملایم نیاز دارد. استفاده‌ از کود ارگانیک پاورفید، یک یا دو ماه یکبار بسیار برای آن مفید است.

 

نکاتی که هنگام خرید کاکتوس‌ها باید به آن توجه کنید

• ظاهر کاکتوس باید سالم باشد و اگر مشکوک به بیماری بود از خرید آن خودداری کنید.
• اسم و نحوه نگهداری کاکتوس ها را از فروشنده سوال کنید.
• کاکتوس‌های تازه خریداری شده را قرنطینه کنید تا در صورت داشتن بیماری به سایر کاکتوس ها منتقل نشود. مدت مناسب قرنطینه یک ماه و بیشتر می باشد.
• از خرید کاکتوس‌های رنگ شده و دارای گل مصنوعی خودداری کنید. زیرا عمر آن‌ها کوتاه است.

 

 

نحوه‌ی تکثیر کاکتوس

کاشت بذر کاکتوس

برای کاشت بذر کاکتوس از خاک پیت ماس استفاده می‌شود.

بذرها را پس از ضدعفونی کردن خاک پیت ماس با قارچ‌کش مانکوزب بر روی سطح خاک قرار داده و روی آنها آب اسپری کنید.

ظرف کاشت را جهت تامین رطوبت داخل یک پلاستیک قرار داده و درب آن را کامل ببندید و در مکانی با نور ملایم قرار دهید.

بذرها پس از چند روز شروع به جوانه زنی می‌کنند. تا چند ماه‌گی در همین شرایط نگهداری کنید و در صورت کم شدن رطوبت بر سطح بستر کاشت آب اسپری کنید.

در صورت استریل نگه داشتن محیط کاشت هیچ خطری جوانه های کاکتوس را تهدید نخواهد کرد و خیلی زود رشد خواهند کرد. برای افزایش رشد جوانه های می‌توان پس از سه ماهگی به آنها کود داد. کود ارگانیک پاورفید گزینه‌ی مناسبی است.

دمایی در حدود ٢٠ تا ٣۵ درجه سانتیگراد برای جوانه زنی اکثر بذرها مناسب است. در هر فصلی که بتوان شرایط را فراهم کرد می‌توان به کاشت بذر کاکتوس پرداخت.

قلمه زدن کاکتوس

با کات کردن شاخه ها یا بخشی از تنه کاکتوس می‌توان آنها را ریشه دار کرد.

قلمه جدا کرده را در مکانی به دور از تابش شدید آفتاب به مدت یک تا سه روز قرار می‌دهند تا قسمت کات شده پینه ببندد.

سپس در خاک کاکتوس می‌کارند تا ریشه دار شود.

یک هفته اول به دلیل نداشتن ریشه نباید قلمه را آبیاری کرد.

پیوند زدن کاکتوس

برای افزایش رشد در گونه های کم رشد و همچنین تسریع گلدهی کاکتوس ها از پیوند کردن استفاده می شود.

برای پیوند قسمتی از یک کاکتوس کات شده و بر روی کاکتوس دیگری قرار می‌دهند که بهم جوش بخورند.

هنگام پیوند باید آوندها در نقاطی بر روی هم قرار بگیرند تا پیوند موفقیت آمیز باشد.